суббота, 12 марта 2016 г.

Ժամանակակից դեմոկրատիայի հիմնական սկզբունքները եւ մեխանիզմները /2/

Դեմոկրատիայի տեսությունը ինչպես հայտնի է հազարամյակների պատմություն ունի, այդ առումով եւ ընդհանուր առմամբ անգլիացիները եւ ֆրանսիացիները ոչ մի նոր բան չհորինեցին, ֆրանսիացիները նախանձով էին նայում Անգլիայում ձեւավոևվող պետական դեմոկրատական մոդելին եւ փորձում դեմոկրատիայի սեփական անկախ թեորիաներ մշակել,  եւ XVI դարում, փայլուն իրացնելով Լոկկի եւ Գոբսի գաղափարները, դեմոկրատիայի տեսական մոդելը  ֆրանսիացիների կողմից մշակվեց այնքան մանրամասն, որ հաջորդ երկու դարերի քաղաքական պրակտիկայում չեն կատարվել որեւէ հիմնարար ճշգրտումներ:
Մոդելի հիմնական բնութագրերը.

-  ժողովրդի գերագույն ինքնիշխանությունը, որպես ամեն տեսակ իշխանության աղբյուր
- պետական իշխանության երեք ճյուղերի հստակ տարանջատում.
օրենսդիր, գործադիր եւ դատական, յուրաքանչյուր ճյուղի անկախությունը. եւ դրանց յուրաքանչյուրի լիազորությունների հստակ տարանջատումը, որը կոչվում է «սահմանադրություն» բառով:
- գերագույն օրենսդիր իշխանության կենտրոնացումը  ազգային ներկայացուցչական ժողովի ձեռքում, պարբերաբար թարմացվող քվեարկության միջոցով, որին կարող են մասնակցել բոլոր լիիրավ քաղաքացիները:

(Նկատենք, որ հենց՝ ով կարող է համարվել լիիրավ քաղաքացի՝ հասկացությունում էլ հետագայում կատարվել են ամենամեծ փոփոխությունները) :
Վերը նշված քաղաքական մոդելը հենվում է երկու հիմնարար գաղափարների վրա, որոնց պատմությունը գնում է հազարամյակների խորքեր, որոնք վերջնականապես ամփոփվել են Արեւմտյան Եվրոպայում XVII-XVIII դարերում:
Առաջինը՝ մարդու քաղաքական եւ քաղաքացիական իրավունքների կոնցեպցիան:
Երկրորդը ՝ օրենքի գերակայության սկզբունքը:

Комментариев нет :

Отправить комментарий